Uprawiana warstwa gleby różni się od zalegającej głębiej odmienną budową, a w ślad za tym i właściwościami bio-fizyko-chemicznymi. Odmienność ta wyraża się obecnością różnorodnych agregatów: od drobnych, prawie niewidocznych gołym okiem, do kilkucentymetrowych. Taką budowę roli gleb mineralnych określa się jako strukturalną. Najbardziej korzystna dla roślin jest struktura gruzełkowata, o zlepkach wielkości od 0,5 do 10,0 mm, wykazujących zbliżoną długość, wysokość i szerokość. Skupienia te nazywamy gruzełkami. Każdy agregat, niezależnie od wielkości, składa się z drobniejszych cząstek glebowych i właśnie tym różni się od tzw. cząstek elementarnych, które są mniejszym lub większym niepodzielnym okruchem, będącym produktem wietrzenia skały masywnej. Budowa gruzełkowata ma podstawowe i bezpośrednie znaczenie dla stosunków powietrzno-wodnych wszystkich gleb mineralnych. Natomiast gleby bagienne nie mają struktury gruzełkowatej, lecz włóknistą. Pomimo tego niektóre rośliny dają na nich doskonałe plony; a zatem także i ten stan fizyczny gleby jest korzystny do ich rozwoju. Sam stan zgruźlenia nie wystarcza jednak do zapewnienia roślinom optymalnych warunków powietrzno-wodnych nawet na glebach mineralnych. Nie jest bowiem obojętne, jak poszczególne zlepki są względem siebie położone, albo ? inaczej mówiąc ? jaki jest ich wzajemny układ, czyli tekstura.